İlgili Makaleler
Ataürkün tek kişilik yürüyüşü ve günümüz chp’si
Feodalleri (eşraf ayanlar),padişah yanlılarını, saray tabakası, ümmetçileri ve halife taraftarlarını Osmanlı büyüklük kuruntularını hemen hepsini karşısına alarak meclisler kurarak ayrı bir ordu ve ayrı bir devlet kurdu. Atatürk batıcılık ve aydınlanma ve pozitif bilimden yana yönünü dönerek tek kişilik kahraman gibi tilmizleri ve ekibi olmadan her şeye ve herkese rağmen cumhuriyeti ilan etti. en yakınındaki İnönü bile ne düşüncede nede eylemde nede kadro olarak destek olabildi. toplum zamanı geldikçe reformlarını tek başına da kalsa yerine getirdi. Atatürk ideoloji adamı değildi. zaman ve zemini iyi okuyan büyük savaşçı ve iyi bir pratisyendi.
Osmanlının onca geri kalmışlığına ve kapitalizme yabancılaşarak feodalitenin meşrutiyetini bile kabul edemeyecek kadar bağnazlaşmış saray kadroları ülkeyi kurtarma yerine mandacılığı seçerek osmanlı intihar etmiştir. Atatürk önce cumhuriyeti ilan ederek meclisi ön plana çıkardı arkasından halifeliği kaldırdı. ve Osmanlı aydınlarının yapamadığı tüm reformları meclisteki eski tüfek padişah yanlısı halifeci ümmetçi önderlere rağmen mücadele ile kabul ettirdi. batı tipi demokrasi için partileri ve meclisi yasama yürütme yargı erkini geliştirdi. Ekonomi için banka kurdu. sanayileşme için iktisat kongreleri yaptı. 1930 lara kadar mücadele etti. dünya ekonomisinin büyük buhranından sonra devletçiliğe yöneldi. ve ülkeyi sanayileştirmek için atılımlar yaptı. Karşısındaki muhafazakar kesim iktidar geri alabilmek için çoğunluğu elde etmeye çalışarak yeni kurulan partileri geçip iktidarı ele geçirmeye çalıştılar ama gericilerin toplanma yeri yapmasına izin vermeden yeni partileri kapattı. Muhafazakar kesim Osmanlı gibi hilafete ümmetçiliğe eşraf ayanı zenginleştirmek ağalıklarını sürdürmek için iktidarı ele geçirmeye çalıştırlar.
İkinci dünya savaşından İnönü ile ekonomi durgunlaşmış dünyaya açılamamıştı. Ekmek karneye bağlanmıştı. Çok partili hayata geçilmesi ile CHP den ayrılan menderes ve arkadaşlar yeni parti kurdular ekonomi muhafazakar kesim iktidar için fırsatı yakalaması ile birlikte Atatürk’ün ve İnönü’n yaptıkları millileşme adımlarını yıkmak dünyaya açılmak iktidarını pekiştirmek için Amerika’nın güdümüne girmeye Amerika’nın isteklerini yerine getirmeye başladılar. önce Amerika’nın isteği ile uçak fabrikasının soba fabrikasına çevirdiler. Amerika’nın eski traktörlerini alarak halka toprak dağıttılar sonra natoya girmek için Kore’ye asker gönderip dış dünyayı arkasına aldılar. zaten gelişemeyen ekonomi Amerikan mallarının istilası ile yeniden çöküşe geçti. Cumhuriyetçilerin sola kayması ve muhalefete düşmesi ile popüler politikaları dış finansman desteğini arkasına alarak iktidarlarını sürdürürken 1960 askeri darbesi yıkılan anayasa ve yasaları yeniden işlerlik kazandırdılar. cumhuriyete sahip çıkmaya ve demokratik anayasa yapıldı. cumhuriyetçilerin ikinci savaştaki ekonomideki durgunluğu ve atılım yapmaması muhafazakar kadroların halkda kaynaşmasına ve yeni umut olmasına yol açtı. Ecevit’in cumhuriyetçi partiden seçilmesi ile yeniden umut olarak tarih sahnesine çıkmasını sağlarken dünyada gelişen gençlik akımları ve solun yükselişi gençlerde devrimci akımların gelişmesini sağladı. Asker cumhuriyetçi ve demokratlıktan muhafazakarlığa kaymaya gençlik hareketlerini durdurmaya çalıştılar. Ecevit halktaki hareketliliği sol söylemi ortanın solu söylemi ile iktidara taşırken Kıbrıs’taki enosis kıyımı Ecevit’in Kıbrıs çıkarması yapmasına yöneltti. Kıbrıs’ı fatihi olmuştu ama dış dünyadan uzaklaşırken batının ambargosu ile iç piyasadaki karaborsacılar bunun yanında muhafazakarların meclisteki ayak oyunları ile azınlık hükümetinin devrilmesine yok açtı. Muhafazakarlığı ve sağı konsolide eden Demirel ülke yetmiş sente muhtaç derken halktaki demokratik muhalefet devrimci uyanışların fraksiyonel kavgası sağ sol çekişmesi halkı iç savaşa doğru sürüklemekteydi. askerlerin kendilerine görev biçmesi ile 12 eylül sokaklarda dökülen kanı durdurmayı gerekçe yaparak eylül darbesini yaptı.
12eylük askeri cuntası kana kanı durdurmak için darbe yaparken birinci dünya savaşında Osmanlı aydın ve öğrencilerini birikimleri yok ettiği gibi 12 Eylül öğrenci aydın kıyımı yaparken sol ve demokratları hepsini iktidarın dışına attı ve Ecevit iktidarı yakınlaşırken devletten uzak duran yılgın bir sosyal demokrat kitlesi ortaya çıktı. Halka inme halk mücadelesi yerine konformist sadece seçimden seçime çalışan onun dışında yaparım yapamazsın diye her şeye karşı çıkan etkisiz eleman olarak her seçimde seçimi kaybettiği halde oyunu koruduğu için parti liderinin koltuğu (iktidar) bırakmadığı ve yeni yetişen ileri gelen parti içi muhalefeti partiden uzaklaştırarak kendi yerini kimseye bırakmayan parti otokratları yola devam ettiler. Zaten çoğunluk umudunu kaybetmiş muhalefet de bu duruma alışmış herkes işinde gücünde iktidar olanlara nasıl cevap veririz mantığı ile çalışan bir parti alttan sinikleşmiş hiçbir talebi olmayan muhalefet küçük(muhalefet) ve büyük(iktidar) padişahın tebaaları olarak yoluna devam etmektedirler. Alttan gelen istemleri saray oyunları gibi doğunun baskıcı ve yeniliğe kapalı ancak büyük kırılma veya olay ile iktidarının el değiştirdiği yerde geri çekilme, başarısızlığı kabul etme, yeni gelenlere olanak tanıma yada yeni gençleri önünü açmada olumsuz istek ve tavır başarısızlığı öven yermeyen yeniden hiç başarısızlık yaşamamış gibi yoluna devam eden bu lider prototipi ile küçük olsun bizim olsun diyen anlayış doğu kültürünün(doğunun kadük demokrasi geleneği) aşamadığı kültür yapısıdır. Aynı zamanda bu kültürü yaratanda muhalefet kendi yarattığı ikilemde kalan tutarsızlık Atatürk’ü diline dolayarak ideoloji ve fikir ürettiğinin sanan kadrolar topluma umut vadetmekten uzak sadece koltuk doldurmaya devam ettiler. Günlük iktidara karşı söylemlerini ideoloji olarak sunan muhalefete alışmış günübirlik yaşayan kadrolardır.
yenilenme ve yenileme hayatın akışını ve toplumun yaşayan gücünü yakalamaktır. Cin çkp si yada rte iktidarı kendi ideolojik yapılarında kurgulandığı eylem pratiğini kadro yenileme ve başarısız olanın hızlı değişimi ile kendi retoriğini yakalamaktadırlar.
Ancak bizim muhalefette başkanın böyle bir retorik yakalama ve yaratma şansı ancak kendi dinamiği yaratacak kadroların halka yansıması ile olacaktır. halkta karşılık yaratamayan lider ne kadar zeki ve iyi olursa olsun ilk vagona binemeyen yolcuya benzer hep ikinci vagonda biner öndeki nere giderse ona laf yetiştirmekten öteye geçemez
Türkiye’de demokrasi ve parlamenter sistem. Biz İngilizler gibi deniz emperyalisti olmasa da kara emperyalisti olarak uzun yıllar imparatorlukla yaşamış milletiz.
yine İngilizler gibi değişim ve dönüşüme açık millette değiliz. Kara savaşının verdi gözü kara inat uğruna gemileri yakan milletiz. Bizim 4lü masayı iki binlerde Ecevit’in yaratmaya çalıştığı ortamda kendi kendine muhalefet yapıp da kendi partisine bile muhalefet eden cumhurumuzdan gelen iktidarlar iktidarı bırakmıyor. Gül hükümeti ile padişahlar gibi saray sevdalıları iktidar oldular. Onca muhalefet ve aynı liderin muhalifliğine rağmen 4 lü masa 6 masaya dönüştü. Daha önce iki partinin ortak lider yaratma çabaları fiyaskosu şimdilerde var olan liderler üzerinde bina edilmeye çalışılsa da yeni lideri denetleyecek hiçbir mekanizma yok ancak iki turlu seçimler cumhurun pervasızlığını ve meclise karşı çoğunluğu dengelenebilir. ya iki turlu yada iki yılda yarısının yeniden seçildiği dört yıllık seçimin bizde yenilenme veya muhalefet yaratabilir değilse baskı ve liderin sultası ile yeni adayları ezme muhalefete baskı ve halka dayatma ile ekonomi politikaları sermaye kaçırabilir yada toplum adaletsiz oluşumların üstünü kapatabilir.
tüm bu oluşumlar yeni gelecek lideri bekleyen kangrenleşmiş otokrat kadroların kendi zümresini yaratmasına olanak tanımaktadır.bizde kuvvetler ayrılığı sisteminin ayrılıkçı yada tabi olma gibi hastalığı aynı zamanda sistemin içinde ideologlar üretilerek ve özerkleşmenin yine yarısı kurum icinden seçerek ve yarısı iktidarın dıştan atama mantığı ile düzen terazisini canlandırıp ve keyfiyet iradesi azaltılmalıdır. artık hükümeti parlementer koalisyon ortaklığının bitti bundan sonra cumhuru denetleme ve seçimi iki yıla indirerek cumhurun sultası azaltılabilir.eskiden olduğu gibi bir çok partinin değil iki cumhur iktidarı iki liderin savaş alanı olarak devam edecektir. partiden değil artık eski hükümet için değil yeni lider ve yeni kadrolar şart oldu.
İlk M Kemalden sade Kemale yeniden yapılanma yeniden birleşme ve restorasyoncuların halifeliği ve padişahlık gibi tek adamlığı yürütme politikalarına karşı yeni arayış 6 lı masa yapılanması yeni gündemi oluştururken seçim arifesinde bir birleşmeler yeni gündemler yaratacaktır.
Bu hafta ülkemizde meydana gelen belkide yüzyılın en yıkıcı depremi içimizi yıkarken ayakta kalanlarla yeni yeniden doğrulurken ülkemize demokrasi gelmesi için yeniden yapılanma bir kalkış yeni hamle ve yeniden uyunış olur
insanımızın başı sağolsun
eski köhne zihniyetlerden uzak demokrasi gelmesi dilegiyle
İbrahim can
